Co to jest bruksizm i jak go leczyć?
Nocne zgrzytanie i zaciskanie zębów to problem nie tylko dla osoby śpiącej obok nas, ale może także prowadzić do dużych konsekwencji zdrowotnych. Najprościej mówiąc, czym jest bruksizm? Jest to po prostu zjadanie swoich zębów. W takich przypadkach należy jak najszybciej udać się do lekarza stomatologa, by rozpocząć odpowiednie działanie. Jest to bardzo ważnie, ponieważ do specjalistów trafia tylko 20 procent osób cierpiących na bruksizm.
Jakie mogą być przyczyny bruksizmu?
Statystyki prowadzone przez stomatologów i ortodontów wskazują, iż w ten sposób około 60 procent dorosłych pacjentów i aż 30 procent dzieci odreagowuje stres. Ten problem najczęściej dotyka osoby między 25 a 45 rokiem życia. Liczba osób cierpiących na tę dolegliwością w ostatnich latach (począwszy od lat 90.) rośnie, zarówno w Polsce, jak i na świecie, co tłumaczy się coraz bardziej stresującym trybem życia. Problem dotyka częściej kobiet niż mężczyzn. Bezpośrednie powody nie są do końca ani znane, ani jednoznaczne. Jako głównego winowajcę wskazuje się właśnie rosnący poziom stresu, jednak równie często mówi się o źle dobranych protezach lub wadach zgryzu. Bruksizm pojawia się także u osób z różnymi zmianami chorobowymi np. reumatycznymi, w stawach skroniowo-żuchwowych.
Do czego prowadzi silne zaciskanie i zgrzytanie zębami?
Osoby cierpiące na bruksizm zaciskają szczęki nawet 10-krotnie mocniej niż wtedy, gdy jedzą coś twardego (np. jabłko lub suche pieczywo). Dochodzi wówczas do wykruszania plomb, ścierania szkliwa, a nawet do łamania zębów! Chorzy bardzo często cierpią także na nadwrażliwość zębów, zwłaszcza po zjedzeniu czegoś ciepłego, zimnego lub kwaśnego. Dochodzi również do uszkodzeń stawów skroniowo-żuchwowych, dziąseł oraz krwawień po szczotkowaniu zębów. Bruksizm oddziałuje negatywnie na cały organizm, ponieważ napięcie mięśniowe roznosi się z mięśni twarzy na kręgosłup, a wraz z nim dolegliwości bólowe zaczynają sięgać coraz dalej. Jakie są w takim razie pierwsze symptomy świadczące o bruksizmie?
Jakie są najczęstsze objawy choroby?
-bóle szczęki,
-bóle ucha i zaburzenia słuchu,
-przerost mięśni żwacza,
-kwadratowa szczęka,
-obnażanie się korzeni zębów,
-bóle obręczy barkowej i rąk,
-bóle głowy (podobne do bóli migrenowych),
-zaburzenia produkcji śliny,
-starte zęby,
-bóle karku i pleców,
-nadwrażliwość zębów.
Metody leczenia bruksizmu.
Leczenie jest długie, wieloetapowe i często trudne do wyeliminowania. Istnieje kilka form postępowania leczniczego, charakteryzuje je różna skuteczność:
– leki uspokajające, psychoterapia- na początek warto spróbować łagodne herbatki uspokajające lub ziołowe tabletki. Dopiero później można sięgnąć po mocniejsze specyfiki.
– sport- wykazuje korzystne działanie relaksacyjne. Proponowane są długie spacery, bieganie, jazda na rowerze, rolkach, joga lub inna dowolna forma aktywności fizycznej. Chodzi o to, by złagodzić uporczliwe skutki nadmiernego stresu.
– wyrównanie zgryzu- usunięcie wystających punktów na jednym lub kilku zębach. Nieprawidłowy zgryz można z powodzeniem wyprostować przy użyciu aparatów ortodontycznych, koron lub nowych wypełnień.
– szyna relaksacyjna- popularna metoda leczenia bruksizmu. Jest to indywidualnie dobrana nakładka dla każdego pacjenta, którą zakłada się na górny łuk zębowy. Niestety jest to metoda krótkotrwała, ponieważ nie leczy przyczyn zgrzytania, a jedynie skutki. Założona szyna ogranicza ścieranie zębów i chroni je przed nadmiernym tarciem zębów o siebie. Jest to metoda skuteczna tylko w początkowym etapie choroby.
– masaż – pomocniczy może okazać się także masaż rozluźniający okolice karku, szyi, twarzy i ramion. Silne napięcie mięśni można łagodzić poprzez ćwiczenia polegające na otwieraniu i zamykaniu ust przez kilka minut. Należy unikać żucia dużej ilości gumy do żucia oraz gryzienia twardych rzeczy np. orzechów, surowych warzyw i owoców.
– botoks- inaczej toksyna botulinowa lub jad kiełbasiany. Wstrzykiwany jest w żwacze, aby częściowo je osłabić. Pozwala to na blokowanie przewodnictwa nerwowo-mięśniowego.
Chorzy niestety bardzo często nie są świadomi występowania bruksizmu. Można cierpieć na niego w każdym wieku oraz bez względu na płeć. Warto obserwować stan swojego uzębienia i regularnie chodzić na wizyty kontrolne do gabinetu dentystycznego, aby zacząć reagować jak najszybciej.