Aparaty ortodontyczne – co warto wiedzieć

Aparaty ortodontyczne powszechnie stosowane są zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Zazwyczaj wskazywaną jako główną zaletę aparatów ortodontycznych jest poprawa estetyki zgryzu. Natomiast przeprowadzane leczenia ortodontyczne niesie również wiele innych pozytywnych korzyści. Proste, zadbane zęby gwarantują nie tylko ładny uśmiech, ale także ułatwiają właściwe dbanie o higienę jamy ustnej.

Kiedy założyć  aparat ortodontyczny?

Pacjenci z wadą zgryzu mogą korzystać z leczenia ortodontycznego niemal w każdym wieku. Natomiast, im wcześniej rozpocznie się korygowanie problematycznego zgryzu tym lepiej. Zęby najłatwiej i najszybciej poddają się prostowaniu między dziesiątym, a czternastym rokiem życia.

Do najczęstszych wad zgryzu zaliczamy:

• Przodozgryz – kiedy dolny łuk zębowy zachodzi na górny, czego często jest wrażenie groźnego wyrazu twarzy.
• Tyłozgryz – dolny łuk zębowy jest cofnięty względem górnego, przez co zęby przednie nie stykają się. W zaawansowanej postaci górne siekacze są pochylone w stronę górnej wargi, przez co twarz jest zniekształcona.
• Zgryz otwarty – wada polegająca na niestykaniu się zębów górnych z zębami dolnymi.
• Głęboki zgryz – siekacze górne przykrywają ponad połowę wysokości koron siekaczy dolnych.
• Zgryz krzyżowy – zęby dolne zachodzą na zęby górne na niektórych odcinkach lub w całym łuku zębowym
• Stłoczenia – zęby nachodzą na siebie, brakuje im miejsca, aby poprawnie ustawić się w łuku zębowym.
• Zęby odseparowane – nadmiar miejsca w szczęce i żuchwie, który jest powodem szpar między zębami.

Rodzaje aparatów ortodontycznych

Aparaty ortodontyczne możemy podzielić na ruchome i stałe.

Aparaty ruchome zakładane są od kilku do kilkunastu godzin na dobę. Zazwyczaj są zalecane dzieciom między czwartym, a dwunastym rokiem życia.

Aparaty stałe złożone są z zamków i pierścieni, które pozwalają na kolejnych wizytach z ortodontą na dokręcenie ich tak, aby zęby przesunęły się do pożądanego kształtu.

Długość noszenia aparatu ortodontycznego w dużej mierze zależy od problemów ze zgryzem. Ortodonta na początku leczenia przedstawia pacjentowi plan leczenia oraz dobiera odpowiedni aparat.

Kiedy odradzane jest noszenie aparatu ortodontycznego?

Do najczęstszych przeciwwskazań w założeniu aparatu zaliczamy między innymi:

• choroby związane z obniżeniem odporności organizmu,
• stany zapalne w jamie ustnej,
• choroby miazgi zęba,
• choroba przyzębia,
• cukrzyca,
• zaburzenia gospodarki hormonalnej.

Czy prostowanie zębów boli?

Zakładanie aparatu na zęby nie jest bolesne, natomiast wymaga cierpliwości, gdyż trwa to około półtorej godziny. W pierwszych dniach po założeniu aparatu może pojawić się ból przy gryzieniu. Jest to w zupełności normalne, ponieważ organizm musi przyzwyczaić się do aparatu. Warto również pamiętać o tym, że każdy posiada inną wrażliwość. Dla niektórych noszenie aparatu ortodontycznego może być bolesne, nieprzyjemne, albo całkowicie nieodczuwalne.

Higiena zębów z aparatem

Do aparatu ortodontycznego często przyklejają się resztki jedzenia, dlatego warto myć zęby po każdym posiłku. Aby zadbać prawidłowo o higienę jamy ustnej podczas noszenia aparatu ruchomego, należy zdjąć aparat i umyć zęby szczoteczką i pastą do zębów. Natomiast aparat czyścimy odpowiednim preparatem i szczoteczką przeznaczoną do aparatów, aby nie porysować struktury aparatu. Aparat stały wymaga więcej czynności. Tu już tradycyjna pasta i szczoteczka nie spełnią swojej funkcji. Dlatego w gabinecie ortodontycznym lub aptece najlepiej kupić specjalne szczotki i nici, które będą w stanie oczyścić zęby i przestrzenie wokół zamków i klamer. Zęby trzeba dokładnie myć po każdym jedzeniu, ponieważ resztki pokarmów osadzają się na aparacie, co sprzyja próchnicy i wygląda nieestetycznie. Wieczorem należy jeszcze dodatkowo za pomocą nici dentystycznych usunąć jedzenie ze wszystkich zakamarków. Wybór odpowiedniej szczoteczki i pasty do zębów, należy skonsultować z ortodontą.

Jedzenie, a aparaty ortodontyczne

Na początku leczenia ortodontycznego, wielu pacjentów skarży się na dyskomfort podczas jedzenia posiłków. Dlatego powinniśmy unikać lub ograniczyć spożywanie m.in.:

• orzechów, pestek i nasion, odpowiedzialnych za uszkodzenie aparatu,
• produktów barwiących,
• ciągnących się produktów, które często przyklejają się do zamków aparatu,
• twardych warzyw i owoców.